mengen-en-roeren-1

Galvaniseeren, ijzer, lood, messing, brons, koper, metalliseeren van niet-metaal, vertinnen en meer...


IJzer

Ferrochloride 300
dl
Calciumchloride 150
dl
Water 1000
dl

Temperatuur 90° C, 4 tot 5 A per vierkante decimeter, 2 tot 2½ V, pH 1,5 tot 2, anoden van zuiver ijzer.

Dit bad wordt gebruikt om zeer dikke lagen op te brengen. Dunne lagen brengt men op de volgende wijze op: Men lost in een liter water 120 g salmiak (ammoniumchloride) op en doet deze oplossing in de galvaniseertank. Men neemt: zuiver ijzer als anode en hangt enige willekeurige ijzeren voorwerpen in de tank.

Men leidt nu enige uren een sterke stroom door het bad, waardoor ijzer in oplossing gaat tot de oplossing voldoende sterk is. Na ongeveer 4 tot 5 uur kan het bad gebruikt worden. Men werkt dan bij 26° C, met 0,2 A per vierkante decimeter en met 1 V spanning.

Lood

Loodcarbonaat 150
dl
Fluorwaterstof (50%) 250
dl
Boorzuur 100
dl
Lijm 0,25
dl
Water 1000
dl

Men mengt eerst het fluorwaterstofzuur met het boorzuur en lost hierin het loodcarbonaat op. Men laat de oplossing afkoelen en laat het neerslag bezinken, de heldere oplossing wordt dan afgeheveld en verdund. Eerst hierna voegt men de lijm toe, die te voren in heet water opgelost werd.

Men werkt met anoden van zuiver lood met 3 tot 4 V en een stroomsterkte van 1 tot 2 A per vierkante decimeter.

Voor dunne loodlagen neemt men de volgende oplossing:
Loodcarbonaat 15
dl
Natriumhydroxyde 45
dl
Water 1000
dl
Temperatuur 80℃, 3 tot 4 V en loodanoden.
HEBBEN

Messing

Kopercyanide 30
dl
Zinkcyanide 8
dl
Natriumcyanide 45
dl
Natriumcarbonaat 15
dl
Water 1000
dl

Temperatuur 32℃, 0,3 A en 2 tot 3 V, anoden van gewalst messing, 80 % koper en 20 % zink.

Deze oplossing geeft een zuiver gele laag messing. Wanneer de laag groenachtig moet zijn, zooals het dikwijls verlangd wordt als onderlaag voor het vergulden en voor sterk glanzende laagjes bij goedkope sieraden met imitatiestenen, neemt men 30 g kopercyanide en 30 g natriumcyanide minder en voegt aan de oplossing iets ammoniak toe.

Bij het galvaniseren met messing moet de temperatuur nauwkeurig constant gehouden worden. De kleur hangt bovendien van de stroomsterkte af; een te hoge stroomsterkte. doet meer zink afzetten. Hetzelfde effect kan men bereiken door ammoniak of loog toe te voegen.


Brons

Kopercyanide 30
dl
Zinkcyanide 4
dl
Natriumcyanide 40
dl
Natriumcarbonaat 15
dl
Natrium-kaliumtartraat 15
dl
Water 1000
dl

Temperatuur 35℃, 0,2 tot 0,25 A per vierkante decimeter, 2 tot 3 V, anoden bestaan uit 90 % koper en 10 % zink. Voor het aanvullen van koper en zink bij het gebruik maakt men twee oplossingen, één van zinkcyanide in natriumcyanide en één van het kopercyanide apart. De beide metalen worden nooit gelijkmatig opgebruikt. Door een analyse of beter door het beoordeelen van de kleur ziet men welk metaal men toe moet voegen. Het is een eigenaardig feit, dat wanneer men een zinkoplossing bij het messingbad voegt, het zeer lang duurt tot de kleur constant blijft.

Het natrium-kaliumtartraat lost de oxyden, die zich op de anoden vormen, op. De electrolyse verloopt hierdoor gelijkmatiger.

Voor het gelijkmatige afzetten van koper en zink in de gewenste verhouding mag de stroomsterkte niet te hoog zijn, moet de oplossing voldoende natriumcyanide bevatten, de temperatuur hoog genoeg zijn en mag de oplossing geen ammoniak of loog bevatten.

De glans van de messing- en bronslagen kan men verhogen door aan het bad een kleine hoeveelheid natriumarseniet toe te voegen. Men maakt een geconcentreerde oplossing door 1 kg natriumhydroxyde in 2 l water op te lossen. Hierin lost men dan door koken 500 g arsenicum (vergif) op en verdunt hierna de oplossing tot 4 l. Van deze uiterst gevaarlijke, sterk giftige oplossing voegt men dan 30 g aan 400 l badvloeistof toe. Een overmaat is uiterst slecht, daar de glans dan verdwijnt.

Een oplossing voor brons bevat steeds minder cyanide dan een vermessingoplossing. De kleur moet ingesteld worden door de juiste verhouding van zink tot koper te kiezen en door bij de juiste temperatuur te werken.

koper-messing-bronsVan links naar rechts
koper, messing en brons

Restaureren van oud brons

De voorwerpen hangt men als kathode in een bad van een 2-pcts natriumhydroxyde-oplossing. Als anode neemt men plaatijzer. Men laat de stroom enige uren doorgaan, de stroom mag slechts zwak zijn. De oxyden, die zich op het brons bevinden, worden hierbij weer tot metaal gereduceerd, de verontreinigingen komen los te zitten en kunnen na het drogen gemakkelijk afgeborsteld worden. Zelfs wanneer het patina uit het hardnekkige oxychloride bestaat, wordt het op deze wijze gereduceerd.

Messing op staal

Kopercyanide 30
dl
Zinkcyanide 8
dl
Natriumcyanide 45
dl
Natriumcarbonaat 15
dl
Natrium-kaliumtartraat 15
dl
Water 1000
dl

Temperatuur 25° tot 30℃, 0,3 A per vierkanten decimeter, anoden bestaan uit 80 % koper en 20 % zink.

oud brons

Koper

Men werkt bij het verkoperen met twee soorten oplossingen, zure en alkalische. De zure oplossingen bevatten kopersulfaat en de alkalische het cyanide. De cyanide-oplossingen worden steeds voor het verkoperen van ijzer en staal gebruikt, daar het ijzer uit het zure bad vanzelf een onsamenhangend laagje koper vrij maakt.

Oplossing 1.
Kopercyanide 26
dl
Natriumcyanide 34
dl
Natriumcarbonaat 15
dl
Natriumhyposulfiet 0,25
dl
Water 1000
dl
Oplossing 2.
Kopercarbonaat 40
dl
Natriumcyanide 75
dl
Natriumhyposulfiet 0,25
dl
Water 1000
dl

Temperatuur 40℃, stroomsterkte 0,4 tot 0,6 A, 1½ tot 2 V met zuiver koperblik als anode.

Het bad mag niet te veel vrij cyanide bevatten, daar dan gassen ontwikkeld worden en het koper van de onderlaag los laat. Er moet echter voldoende cyanide aanwezig zijn om de anoden blank te houden. Er mogen zich geen basische koperzouten op de anode afzetten. De donkere kleur, die door het hyposulfiet ontstaat, mag blijven. Het bad moet per liter ongeveer 20 g koper bevatten en ongeveer 20 g vrij natriumcyanide.

Pokdalige koperneerslagen worden door een te hoog carbonaatgehalte veroorzaakt. De overmaat carbonaat kan men met bariumchloride verwijderen. Men laat het bariumcarbonaat bezinken en tapt de heldere oplossing af. Er moet iets carbonaat in de oplossing blijven, daar anders de neerslagen te hard worden.

Copper-electroplating-principle
afb. wikipedia

Zure verkoperoplossing

Kopersulfaat 210
dl
Zwavelzuur 25
dl
Water 1000
dl

Temperatuur 24℃, stroomsterkte 1 tot 1,5 A, ¾ tot 1 V. Door het bad gedurende de electrolyse te roeren kan men aanmerkelijk hogere stroomsterkten toepassen. De anode bestaat uit zuiver gewalst koper.

Door aan de kopercyanide-oplossing iets alkalische loodoplossing toe te voegen, wordt de glans van het koper aanmerkelijk verhoogd. Bij verse baden is de koperlaag soms zeer hard en schilfert af. Dit kan men verhinderen door aan de oplossing 1 % loog toe te voegen.

Metaliseren van niet-metaal

De meest uiteenlopende soorten materiaal kunnen met metaal bedekt worden door ze eerst in een 3- tot 4-pcts oplossing van hydrochinon te drenken. De voorwerpen moeten te voren goed vetvrij gemaakt worden. Hierna dompelt men het voorwerp in een zilvernitraatoplossing. Het hydrochinon reduceert nu het zilvernitraat tot zilver, het verkregen laagje zilver kan tot metaalglans gepolijst worden. Hierop kan men dan galvanisch een dikke laag metaal opbrengen.

Zink

Zure oplossing
Zinksulfaat 225 ,5 dl
Ammoniumchloride 15
dl
Natriumacetaat 15
dl
Water 1000
dl
Temperatuur 26℃, stroomsterkte 1,5 tot 2 A, 3 tot 4 V.
Alcalische oplossing
Zinkcyanide 30
dl
Natriumcyanide 30
dl
Natriumhydroxyde 22
dl
Water 1000
dl
Temperatuur 38℃, stroomsterkte 1 tot 2,5 A per vierkanten decimeter, 2 tot 3 V.

Met beide oplossingen gebruikt men anoden van zuiver zink. Voor het verkrijgen van een fijne structuur voegt men 10 g glucose per liter badvloeistof toe.

De zure oplossing werkt goedkoper, de verdeling van het afgezette metaal is echter ongelijkmatiger. Het strooien van de zure oplossing kan men verbeteren door een spoor stannochloride toe te voegen, een teveel bederft de kleur. De zuurgraad moet op een pH van 3,5 tot 4,5 gehouden worden; de zuurgraad kan men met thymolblauw controleren.

Bij het cyanidebad moet het gehalte aan vrij natriumcyanide ongeveer zoveel bedragen als het gehalte aan zink, een teveel maakt de metaallaag ruw.

Om vlekken te vermijden moeten de verzinkte voorwerpen zorgvuldig gewassen en gedroogd worden; wassen met heet water en drogen in zaagmeel.

Aanzetten van de badoplossingen

Men vult de galvaniseertrog met ongeveer een derde deel van de gehele hoeveelheid water. Het water wordt tot 50℃ verwarmd en nu lost men eerst het natriumcyanide en dan de metaalcyaniden hierin op. Nu voegt men de andere chemicaliën toe en tenslotte de rest van het water.

Vlekken vermijden

Na het galvaniseeren worden de voorwerpen uiterst zorgvuldig afgespoeld en dan gedurende enige uren bij 200° tot 230℃ gedroogd. Ook kan men het werkstuk in een 1½-pcts oplossing van wijnsteenzuur uitspoelen, hierna met koud en heet water.

Vertinnen

Natriumhydroxyde 90
dl
Stannochloride 30
dl
Natriumchloride 8
dl
Water 1000
dl

Deze oplossing wordt speciaal gebruikt voor het vertinnen van kleine voorwerpen van koper of van messing. De oplossing wordt in een ijzeren tank verhit. De bodem van de tank wordt geheel bedekt met gegranuleerd tin, dat men verkrijgt door gesmolten tin van een zekere hoogte in water te gieten. Op het tin legt men een rooster van ijzer.

De te vertinnen voorwerpen worden in mandjes van messing gelegd, gescheiden door blaadjes geperforeerd tin. De voorwerpen blijven 15 tot 30 min in de kokende oplossing, in ieder geval zo lang tot ze geheel vertind zijn. Hierna worden ze met water gereinigd en in houtzaagsel gedroogd.

De glans kan verhoogd worden door enige tijd in een rolvat met houtzaagsel van hardhout te behandelen.

Gegoten zilver schoon beitsen

Salpeterzuur 2 dl
Water 1 dl
Men dompelt het zilver in de hete oplossing. De oplossing wordt goed doorgeroerd.

Men kan de oxyden ook verwijderen door in het volgende bad met omgekeerden stroom te behandelen:
Natriumcyanide 60
dl
Water 1000
dl
De oplossing moet heet zijn, spanning 4 tot 6 V, anoden van lood.
glansoplossing:
Zwavelzuur 8 dl
Salpeterzuur 4 dl
Water 1 dl
Zoutzuur een spoor

Zilver mat beitsen

Om het oxyde na het solderen te verwijderen, beitst men het werkstuk in een oplossing van:
Zwavelzuur 7,2
dl
Salpeterzuur 5,6
dl
Zinkoxyde 1,0
dl

De oplossing wordt heet gebruikt en mag niet met water of chloriden verontreinigd worden. Wanneer de oppervlakte te grof wordt voegt men zwavelzuur toe, wanneer te weinig mat, voegt men salpeterzuur toe.

Zilver, dat uitgegloeid is, wordt schoon gemaakt door het in een hete verdunde zwavelzuuroplossing te plaatsen, 1 dl zuur op 3 dl water. Hierna wordt in een oplossing van 2 dl zwavelzuur, 1 dl salpeterzuur en 5 dl water geheel schoon gebrand. Tenslotte wordt het in de glansoplossing weer glanzend gemaakt.

HEBBEN

Hfst.13 - Galvaniseeren
- uit Mengen & Roeren deel 1:
Galvaniseeren [1]
Tin - Zink - Nikkel - Polijsten voor het galvaniseeren - Het verwijderen van vet - Verwijderen van roest en oxyden
Galvaniseeren [2]
Verchromen - Vernikkelen - Nikkeloplossing voor machinaal vernikkelen - Zwart vernikkelen - Cadmium - Verzilveren - Blauwoplossing voor zilver - Glansoplossing - Vergulden - Zoutwatergoud - Groen goud - Wit goud - Roze goud - Goudsoldeerwerk
IJzer - Lood - Messing - Brons - Restaureren van oud brons - Messing op staal - Koper - Zure koperoplossing - Metalliseren van niet-metaal - Zink - Aanzetten der badoplossingen - Vlekken vermijden - Vertinnen - Gegoten zilver schoon beitsen - Zilver mat beitsen
- uit Mengen & Roeren deel 2:
Galvaniseeren [4]
Galvaniceer-proces - Verkoperen van aluminium - Zwart vernikkelen - Zaklantaarnbaterijen-electroliet - Zaklantaarn-depolarisator - Collector-reinigingsmiddel - Collector-smeermiddel - Afdruk van planten - Afdrukken van medailles - Verkoperbad voor galvanoplastiek - Bad voor galvano's

De inleiding is van belang voor het gehele boek, sla deze dus niet over
Inleiding

Belangrijk

Voorkom ongelukken!
Gevaarlijk vergiftige stoffen worden bij het recept aangegeven. Men mag echter nooit vergeten dat alle chemicaliën relatief gevaarlijk zijn. Na het werken met chemicaliën moet men dus in ieder geval de handen wasschen, gedurende het werk mag men met de handen niet aan de oogen komen. Bij het werken met brandbare vloeistoffen mag volstrekt geen vuur in het vertrek aanwezig zijn.

Aanvulling door vindikhier.nl
Beslist lezen!

Op deze website geven wij de oorspronkelijke tekst weer van het boek 'mengen en roeren, verschenen in 1936. Lees vooral de inleiding met onderwerpen als verwarmen (boven waterbad, ofwel au bain-marie) en andere veiligheidszaken. Gebruik beschermende kleding, handschoenen en veiligheidsbril bij het werken met gevaarlijke stoffen.
Sommige recepten of in recepten vermelde stoffen zijn wellicht in onbruik geraakt, niet meer verkrijgbaar, niet meer toegestaan of zelfs ronduit gevaarlijk.
Denk daarbij aan bijvoorbeeld asbest. Maar ook aan gevaarlijke stoffen als arsenicum en strychnine. Ga dus geen recepten namaken zonder kennis van zaken of met gevaarlijke of verboden stoffen. Met andere woorden:

'DON'T TRY THIS AT HOME'

Wij onthouden ons van iedere verantwoordelijkheid, met betrekking tot fouten in de informatie, eventuele schadelijkheid van vermelde stoffen en eventuele schadelijke gevolgen van het werken met deze stoffen of van het opvolgen van de recepten in dit boek. Ons motto is slechts: Laat oude kennis niet verloren gaan.




'Enjoy Life'








disclaimer | mixandstir.com | w3schools | GFDL | GoodFon.com | pixabay | pexels |pinterest | pxhere.com | unsplash.com
copyright © 2013 -
vindikhier.nl - all rights reserved
under construction