Inhoudsopgave
techniek en Dhz
mengen en roeren
Wees voorzichtig met chemische stoffen. Lees!

Van vuurwerk tot blusmassa

Onderstaande recepten zijn een weergave zoals deze zijn vermeld in de boeken 'Mengen en Roeren - delen 1 en 2' uit de dertiger jaren. De weergave is uitsluitend bedoelt om oude kennis niet verloren te laten gaan. Ga niet zelf experimenteren met gevaarlijke stoffen, dan verlies je er ook geen vingers of ogen mee.

Magnesiumfakkels

Men maakt buizen met een doorsnede van 2 cm en 1,5 m lang van het allerdunste zink, no. 2, en sluit ze aan de ene kant met een houten handvat goed af. Deze buis wordt nu met magnesiumpoeder gevuld en boven met een mengsel van buskruit en iets Arabische gom afgesloten.
Bij het branden verbrandt ook het dunne zink, de fakkel geeft veel licht en is alleen voor buiten geschikt.

De vulling bestaat uit:
Schellak 120
dl
Bariumnitraat 840
dl
Magnesiumpoeder 300
dl
De schellak wordt gesmolten en heet met het bariumnitraat gemengd. Men laat afkoelen en maalt fijn. Hierna mengt men dit poeder met het magnesium.

Gele signaalfakkels

Bariumnitraat 47 ,4 dl
Trontiumnitraat 23 ,7 dl
Zwavel 12 ,1 dl
Kaliumperchloraat 9 ,0 dl
Houtmeel 3 ,2 dl
Natriumoxalaat 3 ,2 dl
Stearinezuur 1 ,0 dl
Houtskoolpoeder 0 ,4 dl
Het mengsel wordt in papieren rollen gevuld, de lichtsterkte kan nog verhoogd worden door een kleine hoeveelheid aluminiumpoeder toe te voegen.

Rood vuurwerk

Strontiumnitraat 66
dl
Kaliumchloraat 25
dl
Schellakpoeder 9
dl

Strontiumcarbonaat 16
dl
Kaliumchloraat 72
dl
Schellakpoeder 12
dl

Kaliumchloraat 12
dl
Strontiumnitraat 4
dl
Strontiumcarbonaat 3
dl
Kauripoeder 5
dl

Kaliumperchloraat 9
dl
Strontiumnitraat 40
dl
Zwavel 11
dl
Colophonium 1
dl
Suiker 1
dl
Antimoon ½
dl
Vaseline-zaagsel 20
dl
Het mengsel van vaseline en zaagsel wordt gemaakt door 6 dl gele vaseline te smelten en hiermede 8 dl zaagsel goed te mengen.

Wit vuurwerk

Kaliumnitraat 24
dl
Zwavel 7
dl
Houtskool 1
dl

Kaliumnitraat 7
dl
Zwavel 2
dl
Antimoonpoeder 1
dl

Kaliumperchloraat 7
dl
Bariumnitraat 34
dl
Zwavel 7
dl
Aluminiumpoeder 10
dl

Vuurwerkregen

Kaliumnitraat 18
dl
Zwavel 8
dl
Zwartsel 5
dl

Met het mengsel kan men de normale papieren hulzen vullen. Het vuurwerk brandt met een gele kleur en werpt stromen van gele vonken uit, die door het langzaam brandende roetzwart gevormd worden.

Kaliumnitraat 10
dl
Zwavel 2
dl
Houtskool 2
dl
Fijn ijzervijlsel 7
dl

Groen Bengaals vuurwerk

Bariumchloraat 90
dl
Schellakpoeder 10
dl

Bariumchloraat 23
dl
Bariumnitraat 59
dl
Kaliumchloraat 6
dl
Schellak 11
dl
Stearinezuur 1
dl

Bariumnitraat 6
dl
Kaliumnitraat 3
dl
Zwavel 2
dl

Blauw Bengaals vuurwerk

Kaliumchloraat 6
dl
Ammonio-kopersulfaat 8
dl
Schellak 1
dl
Wilgenhoutskool 2
dl

Kaliumchloraat 40
dl
Kopersulfaat 8
dl
Colophonium 6
dl

Sterretjesvuurwerk

Kaliumchloraat 300
dl
Gegranuleerd aluminium 60
dl
Houtskool 2
dl
Men mengt het poeder met een 10-pcts dextrine-oplossing tot een dikke pap aan en rolt deze pap op ijzerdraad of op houtspanen.

Men kan ze met een rode kleur doen branden door 500 dl strontiumnitraat toe te voegen. Met 60 dl bariumnitraat branden ze met een groen licht.

vuurwerk-sterretje
Sterretjesvuurwerk

Pharao-slangen [1]

Men lost 64 dl mercurinitraat in water op en hiernaast 36 dl kaliumthiocyanaat. De beide oplossingen worden nu gemengd en het gevormde neerslag wordt afgefiltreerd. Het neerslag wordt 3 maal met gedestilleerd water uitgewassen en warm weggezet om te drogen.

Voor iedere 100 g neerslag lost men nu 5 g dragant in water op en mengt het neerslag met weinig gomoplossing tot een plastische massa, die men gemakkelijk tot pillen vormen kan. Deze pillen legt men op een stuk glas en laat ze drogen.

De pillen geven, wanneer ze aangestoken worden, de bekende slangen die uit de volumineuze as bestaan.

Door de sterk giftige eigenschappen van alle kwikzilververbindingen, moet men bij de bereiding van dit preparaat uiterst voorzichtig zijn. Men werkt in een goed trekkende zuurkast of buiten. De handen moeten goed gewassen worden.

Pharao-slangen [2]

Kaliumbichromaat 2
dl
Kaliumnitraat 1
dl
Witte suiker 2
dl
leder bestanddeel moet eerst apart uiterst fijn gemalen of gewreven worden. Hierna mengt men ze in de aangegeven verhouding en doet ze in kleine papieren kokertjes.

Deze massa geeft bij het verbranden geen vergiftige dampen af.

Zilver-fulminaat

(knalzilver)
Zuiver zilver 1
dl
Salpeterzuur s.g. 1,36 10
dl
Alcohol 90% 20
dl
Het zilver wordt bij matige warmte in het salpeterzuur opgelost. Deze oplossing giet men bij de alcohol en verhit het mengsel tot het kookt.

Zodra het mengsel kookt neemt men de vlam weg en laat het afkoelen. Het zilverfulminaat kristalliseert in fijne naaldjes uit.

vuurwerk-rund

Mijnbouw en tunnelbouw

Onderstaande stoffen worden in diverse landen gebruikt in onder andere de wegenbouw, de waterbouw, de mijnbouw en de tunnelbouw. Maar ook bij het slopen van zware constructies wordt van deze stoffen gebruik van gemaakt.

Bergé's springstof

Kaliumchloraat 100
dl
Kaliumchromaat 10
dl
Suiker 45
dl
Bijenwas 9
dl
De beide zouten en de suiker worden eerst apart gemalen en op dezelfde korrelgrootte gezeefd. Nu worden de beide zouten eerst zoo zorgvuldig mogelijk gemengd. Hierna voegt men de suiker toe en dan de fijn gesneden was, en mengt voorzichtig tot de stukjes was verdwenen zijn.

Donariet

Ammoniumnitraat 80
dl
Trinitrotoluol 12
dl
Meel 4
dl
Nitroglycerin 3 ,8 dl
Nitrocellulose 0 ,2 dl
De springstof wordt veiliger door eenige procenten ammoniumchloride toe te voegen.

Dynamiet

Nitroglycerine 58
dl
Infusoriënaarde (kiezelgoer) 25
dl

Buskruid

Kaliumnitraat 75
dl
Linden-houtskool 15
dl
Zwavel 10
dl
De bestanddeelen worden in een koperen trommel met mengarmen gemengd en gezeefd. Hierna wordt het fijne meel in een kollergang verder gemalen, waarbij men kleine hoeveelheden water toevoegt om het mengen te vergemakkelijken en om explosies te vermijden. Hiernaast wordt boven iederen molen een automatische waterkraan aangebracht, waardoor het mogelijk is een ontbrandende hoeveelheid onmiddellijk met veel water te blusschen. Het product wordt nu gewalst en tenslotte in hydraulische persen samengeperst. De verkregen perskoeken worden gebroken en grof gemalen. Door uitzeven verkrijgt men nu poeders van bepaalde korrelgrootten, zooals het voor de verschillende doeleinden gewenscht wordt.

Roburiet

Ammoniumnitraat 72 ,5 dl
Dinitrobenzol 12 ,0 dl
Kaliumnitraat 10 ,0 dl
Ammoniumsulfaat 5 ,0 dl
Kaliumpermanganaat 0 ,5 dl

Carboniet

Nitroglycerine 25 ,5 dl
Kaliumnitraat 34 ,0 dl
Meel 39 ,5 dl
Bariumnitraat 1 ,0 dl
Soda 0 ,5 dl
Het meel en de salpeter worden eerst fijn gemalen en gedroogd, vervolgens gemengd. In bepaalde mengapparaten laat men nu de nitroglycerine in een dunnen straal toevloeien. De massa wordt tot patronen gevormd.

Cordite

Nitroglycerine 58
dl
Nitrocellulose 37
dl
Vaseline 5
dl
De nitrocellulose en nitroglycerine worden gemengd, daarna voegt men 19 dl aceton toe. Het mengsel wordt gedurende eenige uren goed doorgekneed. Hierna voegt men de vaseline toe, kneedt goed door en perst de massa dan tot fijne draden. Deze draden worden op 40°C verwarmd tot het aceton verdampt is.
tunnelbouw
Toepassing springstoffen in tunnelbouw

Plastilina

Montaanwas Nova 10
dl
Paraffine 40°/42°C 20
dl
Gele vaseline 2
dl
Wolvet 15
dl
Bolus 50
dl
Aardverf 20
dl

Vuurmakers

colophonium of pek 10 dl
zaagsel 10 of meer dl
Smelten, mengen, in vormen gieten.
Kurkschroot
50 dl
Zaagsel
50 dl
Paraffine
80 dl
Kaliumchloraat
10 dl
Suiker
10 dl
Het kaliumchloraat en de suiker worden in zo weinig mogelijk water opgelost en met kurk en zaagsel gemengd. Men mengt in een verwarmbaar kneedapparaat en giet de gesmolten paraffine bij het mengsel. Hierna wordt in vormen uitgegoten.

Lucifers

Vloeibaar:
Nitrocellulose 50
dl
Kaliumchloraat 20
dl
Glaspoeder 10
dl
Kamfer 8
dl
Pyridine 4
dl
Ammoniumoxalaat 2
dl
De massa kan tot dunne stokjes gerold worden, die men als een lucifer door wrijven aan kan steken en na het gebruik weer uit kan blazen. De lucifer kan zo herhaaldelijk gebruikt worden.

Rookloos bliksemlichtpoeder

Zirconium 28
dl
Zirconiumhydride 7
dl
Magnesium 7
dl
Bariumnitraat 30
dl
Bariumoxyde 25
dl
Rijstemeel 5
dl

Blusmassa

Droog:
Ammoniumsulfaat 30
dl
Natriumbicarbonaat 18
dl
Ammoniumfosfaat 2
dl
Rode oker 4
dl
Kwartsmeel 46
dl

Vloeibaar:
Tetrachloorkoolstof 84
dl
Solvent nafta 5
dl
Ammoniakgas 1
dl
Wanneer men in een laboratorium niet over de geschikte brandblusapparaten beschikt kan men dunwandige flessen met de blusvloeistof vullen en deze op de brandende apparaten stuk gooien. Men kan ook uitgebrande gloeilampen hiervoor gebruiken: men breekt bij vacuumlampen onder tetra de spits af, ze vullen met tetra en de opening wordt dicht gekit.
HEBBEN
veiligheidsmuseum

 
copyright © 2010 -
vindikhier.nl - all rights reserved